«Η Βιογραφία του Πατρογονικού» της Μάγκυς Κριθαρέλλη
από το ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας
σε σκηνοθεσία Θοδωρή Γκόνη
Παρασκευή 11 & Σάββατο 12 Ιανουαρίου 2019
στις 21:00, στο Θέατρο
Το ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας, παρουσιάζει στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης την παράσταση «Η Βιογραφία του Πατρογονικού» της Μάγκυς Κριθαρέλλη, σε σκηνοθεσία Θοδωρή Γκόνη.
Με αφορμή ένα σπίτι βιογραφείται μια ολόκληρη πόλη, μια χώρα και μια ιστορική περίοδος που ξεπερνά τα εκατό χρόνια ανασύρει μνήμες στο παρόν. Μαζί με τις ζωές των ανθρώπων που κατοίκησαν το πατρογονικό φωτίζεται η ιστορία της Καβάλας, της Μακεδονίας και της χώρας σε χρόνια δύσκολα, με πολλές ανατροπές, χαρές και λύπες, αγάπες και θυσίες, φιλοδοξίες και καταστροφές.
Το έργο βασίζεται στο ομότιτλο βιβλίο της Μάγκυς Κριθαρέλλη.
Σημείωμα σκηνοθέτη:
«Αυτό που ενδιαφέρει την παράστασή μας είναι οι άνθρωποι και λιγότερο η ‘περιήγηση’ του σπιτιού αυτού καθεαυτού. Οι άνθρωποι που έβαλαν την πρώτη πέτρα για να χτιστεί αυτό το μικρό, ελάχιστο πεπρωμένο. Αυτοί που ανέγραψαν τη χρονολογία κτίσεως ανάγλυφα στο κέντρο του, 1903. Αυτοί που έσφαξαν τον πετεινό κι έβαλαν τη λίρα τη χρυσή κάτω από το θεμέλιο λίθο. Οι κτήτορες και οι νεότεροι ιδιοκτήτες του που έφεραν το σπίτι ως εδώ. Οι δύο οικογένειες που δέθηκαν μαζί του, η οικογένεια του Δημητρίου Σούλα και η οικογένεια του Χρήστου Παπανικολάου. Η ιστορία τους, το θάρρος τους, η διαδρομή τους, οι θυσίες τους, η πίστη τους, η αρχοντιά τους. Το αίμα και το χρυσάφι τους.Και μαζί μ’ αυτούς η ιστορία της Καβάλας, της Μακεδονίας και της Πατρίδας μας, από το τέλος του 19ου αιώνα ως τις μέρες μας.
Και αν μας επιτρέπεται να πούμε και κάτι ακόμα, η εξαιρετική αυτή ιστορία, η «Βιογραφία του Πατρογονικού» της Μάγκυς Κριθαρέλλη, μας ξαναθυμίζει πως οι άνθρωποι που πεθαίνουν, στηρίζονται από την παρουσία αυτού στο οποίο πίστεψαν, και αυτό τους αναλαμβάνει – σαν τους αγγέλους – αυτό είναι που κρατά τα έργα τους όρθια. Το αίμα και το χρυσάφι τους».
-Θοδωρής Γκόνης
Ταυτότητα της παράστασης
Σκηνοθεσία: Θοδωρής Γκόνης
Κείμενο παράστασης: Πάνος Δεληνικόπουλος, Κατερίνα Λιάτσου, Θοδωρής Γκόνης
Σκηνικά/Κοστούμια: Ανδρέας Γεωργιάδης
Φωτισμοί: Τάσος Παλαιορούτας
Κατασκευή σκηνικού: Γιώργος Μαστοράκης, Γιάννης Σταυρίδης
Ειδικός συνεργάτης: Στράτος Καλαφάτης
Βοηθοί σκηνοθέτη: Μιχάλης Αγγελίδης, Κατερίνα Συμεωνίδου
Χειρισμός ήχου παράστασης: Κωνσταντίνος Γαρουφαλίδης
Χειρισμός κονσόλας φωτισμών: Γιώργος Τριανταφυλλίδης
Παίζουν οι ηθοποιοί
Ελένη Μαβίδου, Παύλος Σταυρόπουλος
Παραγωγή: ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας
Χορηγοί επικοινωνίας της παράστασης:
Pepper / Μέντα / Στο Κόκκινο / Η Εφημερίδα των Συντακτών / Culturenow/ Monopoli/ Artplay/ Cue.
Για την παράσταση έχουν γράψει:
—KAVALAPOST.GR
Η βιογραφία του πατρογονικού ή πώς μια παράσταση κατάφερε να «κλείσει» μέσα της τη σύγχρονη Ιστορία της Καβάλας
Ο Θοδωρής Γκόνης τα κατάφερε και πάλι. Πήρε ένα αφηγηματικό κείμενο με ιστορικές προεκτάσεις και το «έδωσε» στο κοινό περίπου ως… μυθοπλασία. Κατάφερε να «βγάλει» συναίσθημα μέσα από την παράθεση των γεγονότων, «φωτίζοντας» μικρές πτυχές της ζωής που εντέχνως κρύβουν τα «μικρά» και τα ανθρώπινα στο διάβα των χρόνων και κέρδισε ένα ακόμη δύσκολο στοίχημα…
…Μέσα σε κάτι περισσότερο από εξήντα λεπτά, «Η βιογραφία του πατρογονικού», με αφετηρία ένα σπίτι, «βιογραφεί» την πόλη αλλά και την ευρύτερη περιοχή, τα τελευταία 115 χρόνια. Οι ιστορίες των ανθρώπων που το έχτισαν, το κατοίκησαν και το αγάπησαν γίνονται παράλληλοι πρωταγωνιστές μιας ιδιότυπης «βιογραφίας» που πόλης που «είδε» και έζησε πολλά. Μεγάλες χαρές και πλούτη αλλά και πόνο, απίστευτο πόνο…
—PROININEWS.GR
… Με την Ελένη Μαβίδου λοιπόν ως πρώτο βιολί, την πάντα ετοιμοπόλεμη και εξαιρετικά αξιόμαχη χρυσή εφεδρεία που ακούει στο όνομα Παύλος Σταυρόπουλος και άλλους πολύτιμους συνεργάτες (Τάσο Παλαιορούτα, Ανδρέα Γεωργιάδη, Στράτο Καλαφάτη, Κατερίνα Συμεωνίδου, Μιχάλη Αγγελίδη), ο Γκόνης ξεκίνησε αυτό το υπέροχο ταξίδι της προετοιμασίας μιας παράστασης που όχι απλώς αποζημίωσε με το παραπάνω τους θεατές αλλά προστέθηκε σαν μία ακόμη ανεκτίμητη ψηφίδα στην πλούσια διαδρομή του Θοδωρή Γκόνη στο ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας δείχνοντας -συν όλα τα άλλα- και τον ρόλο που οφείλουν να παίζουν τα Περιφερειακά θέατρα στις τοπικές κοινωνίες όπου ζουν και δραστηριοποιούνται.
…Ποιος τελικά είναι ο πιο τυχερός σ’ αυτήν την υπόθεση. Ο Θοδωρής Γκόνης που με αφορμή και ιδέα αυτό το βιβλίο έστησε μια αριστουργηματική παράσταση ή η Μάγκυ Κριθαρέλλη που το έτσι κι αλλιώς εξαιρετικό βιβλίο της «Η βιογραφία του Πατρογονικού» έπεσε στα χέρια αυτού του πανάξιου μάστορα του θεάτρου και κέρδισε κι άλλες πωλήσεις και αναγνωσιμότητα;
Ούτε ο ένας ούτε η άλλη. Πιο τυχεροί είμαστε όλοι εμείς που διαβάσαμε το βιβλίο και στη συνέχεια είδαμε την παράσταση για να ανακαλύψουμε το μαγικό τρόπο που ένα κείμενο που μας άγγιξε τόσο πολύ έχει περιθώρια να μας αγγίξει ακόμη περισσότερο αρκεί να βρεθεί ο καλλιτέχνης – δημιουργός που θα εμπνευστεί απ’ αυτό και θα το πάει ακόμη παραπέρα μεταμορφώνοντάς το σε μια εξαιρετική παράσταση.
Η Καβάλα και όλοι εμείς πρέπει να νιώθουμε χαρούμενοι που η Μάγκυ Κριθαρέλλη, η φίλη μας, η γνωστή μας, ο άνθρωπος της διπλανής πόρτας, μας πρόσφερε ένα πολύτιμο δώρο με τη συγγραφή, την έκδοση και την κυκλοφορία του βιβλίου της αλλά συγχρόνως να είμαστε σε επιφυλακή και σε εγρήγορση να στηρίξουμε με κάθε τρόπο την πολύτιμη δουλειά που προσφέρει αφειδώλευτα στην πόλη μας αλλά και γενικότερα στον πολιτισμό και την τέχνη αυτός ο ακούραστος και ανεξάντλητος εργάτης του θεάτρου που λέγεται Θοδωρής Γκόνης.
—KAVALAWEBNEWS.GR
Το «παλίμψηστο» «Πατρογονικό» της Μάγκυς Κριθαρέλλη στο «Αντιγόνη Βαλάκου»
…Μέσα από την οπτικοποιημένη – διασκευασμένη θεατρικά τοπική ιστορία, ξεσκονίσαμε μνήμες, μάθαμε τα προγενέστερα, κατασκευάσαμε δικές μας εικόνες, φέραμε το χθες μπροστά μας, σμίξαμε εμπειρίες μας με ίδιο άρωμα ατμόσφαιρας, μετρήσαμε τα χρόνια καθυστέρησης τοποθέτησης ψυγείου και ραδιοφώνου στο σπίτι μας και, κυρίως, ανακατέψαμε την οικογενειακή τράπουλα….
…Η Τοπική Ιστορία, που ανέπτυξε η συγγραφέας παράλληλα με τη βιωματική, άνοιξε δρόμο στον σκηνοθέτη ν’ αντιμετωπίσει ερευνητικά την περιρρέουσα ατμόσφαιρα του πυρήνα –οικογένειες Σούλα και Παπανικολάου – να παρατηρήσει, να περιγράψει, να συγκρίνει και να εξηγήσει θεατρικά, με εικόνα, με κίνηση, με λόγο, με μουσική, με φώτα, τους λόγους για τους οποίους τα πράγματα πήραν αυτή τη μορφή στο συγκεκριμένο χώρο, τη σκηνή, ώστε, τελικά, να συμβάλει δημιουργικά στις προσπάθειες διατήρησης της πολιτισμικής φυσιογνωμίας του τόπου μας.
Δυο μορφές τέχνης, η λογοτεχνία και το θέατρο, ένωσαν δυνάμεις και προσέφεραν στους θεατές ένα συγκινητικό ταξίδι στο παρελθόν και μια αφορμή επανεκτίμησης αξιών, όπως η οικογένεια, τα πολύτιμα τιμαλφή, όπως τα πατρογονικά σπίτια…
Για το βιβλίο της Μάγκυς Κριθαρέλλη ο Νίκος Βατόπουλος γράφει:
Ένα σπίτι ηλικίας 113 ετών γίνεται η αφορμή να βιογραφηθεί μια πόλη. Το πατρογονικό της Μάγκυς Κριθαρέλλη στην Καβάλα, που διακρίνεται στις καρτ ποστάλ των αρχών του 20ού αιώνα, είναι από τα τυχερά παλιά σπίτια που έπεσε σε καλά χέρια και περιβλήθηκε με αγάπη. Γεροχτισμένο στην εποχή του, ανακαινισμένο το 1936 από τους νέους, δεύτερους ιδιοκτήτες, κιβωτός αναμνήσεων και σημείο διασταύρωσης δύο διαδοχικών οικογενειακών δέντρων, το σπίτι στην Καβάλα έχει αναδειχθεί σε πηγή αστικής ιστορίας αλλά και σε ανεξάντλητο κουβάρι οικογενειακών αφηγήσεων.
Αυτό που με εντυπωσίασε στη σύλληψη και στη σύνθεση του βιβλίου είναι ότι το αποτέλεσμα υπερβαίνει τις προσδοκίες του τίτλου, καθώς η «βιογραφία» εξελίσσεται σε πανοραμική θεώρηση των αστικών διαδρομών της Καβάλας και καταλήγει να βιογραφήσει όχι μόνο το ίδιο το σπίτι αλλά και τις δύο οικογένειες που συνδέθηκαν με την ιστορία του. Η πρώτη ως κτήτορες έως το 1936 και η δεύτερη ως νέοι ιδιοκτήτες από τον Μεσοπόλεμο έως σήμερα. Και γίνεται η θεώρηση αυτή ανατομία για την αστική εξέλιξη της ίδιας της Καβάλας ως παραδειγματικής πόλης σε ένα ιστορικό μεταίχμιο εθνοτήτων, εμπορίου, κοσμοπολιτισμού και εσωστρέφειας, σε μια τομή που μπορεί να προκαλέσει μετακινήσεις ανθρώπων, κεφαλαίων και ιδεών.
Όλα αυτά συνέβησαν στην ευημερούσα Καβάλα από τα τέλη του 19ου αιώνα έως τουλάχιστον τον Μεσοπόλεμο, όταν τα ανατολικά καπνά ήταν περιζήτητα στις αγορές. Μια πόλη σε άνθηση επί οθωμανικής διοίκησης, με διαρκείς εντάσεις και κατοχές από τη βουλγαρική επεκτατικότητα, με οργανωμένη ζωή τις τελευταίες δεκαετίες, η Καβάλα ήταν και είναι ιδανικό σκηνικό και αστικό πλαίσιο για να υποδεχθεί ένα διώροφο νεοκλασικό σπίτι σαν αυτό που βιογραφήθηκε τόσο αριστοτεχνικά και με τόση λεπτομέρεια.
Η Μάγκυ Κριθαρέλλη είχε την ιδέα να οργανώσει δύο παράλληλες ιστορικές έρευνες στις δύο οικογένειες που συνδέονται με την ιστορία του σπιτιού. Η δική της οικογένεια (Παπανικολάου) έχει στην ιδιοκτησία της το σπίτι από το 1936. Αλλά και η πρώτη οικογένεια που το έχτισε το 1903, την εποχή της αστικής ακμής της Καβάλας, η οικογένεια του Δημήτρη Σούλα, με καταγωγή από το Σούλι, ιχνηλατείται διεξοδικά. Διαδρομές, πρόσωπα, φιλοδοξίες, ανατροπές συνθέτουν σχεδόν κινηματογραφικά σενάρια. Αν βάλει κανείς σε μια σειρά τις διαδρομές των δύο οικογενειών, έχει σε μικρογραφία ελκυστικές και πειστικές εκδοχές της νεοελληνικής ιστορίας.
–Καθημερινή, 27/8/2016
Πληροφορίες
Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, Πειραιώς 206, (ύψος Χαμοστέρνας), Ταύρος, Τ.Κ. 177 78, Τηλ. 210 3418550 & 210 3418579
Facebook: Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης – Michael Cacoyannis Foundation
Twitter: @MCF_MCacoyannis
Instagram: @mcf.gr | Hashtag: #MCF
Youtube: MCacoyannisF
Ημέρες παραστάσεων: 11 & 12 Ιανουαρίου 2019, στις 21:00 στο Θέατρο του ΙΜΚ.
Τιμή εισιτηρίων:
Γενική είσοδος 15€, Μειωμένη τιμή 12€, Ειδική τιμή 5€
Προπώληση εισιτηρίων:
- Στα ταμεία του Ιδρύματος (Πειραιώς 206, Ταύρος) από Δευτέρα έως Παρασκευή, ώρες 11:00 – 14:00, καθώς και μία ώρα πριν την προκαθορισμένη ώρα έναρξης της κάθε παράστασης.
- Στο εκδοτήριο εισιτηρίων της Ticketservices, στην οδό Πανεπιστημίου 39, Αθήνα, (Δευτέρα & Παρασκευή 09:00 – 20:00, Τρίτη, Τετάρτη & Πέμπτη 09:00 – 21:00, Σάββατο 09:00 – 15:00).
- Στα καταστήματα PUBLIC σε όλη την Ελλάδα (ώρες καταστημάτων).
- Μέσω τηλεφώνου με χρέωση πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας:
- στο τηλεφωνικό κέντρο του Ιδρύματος 2103418579 (Δευτέρα έως Παρασκευή, ώρες 11.00-14.00)
- στο τηλεφωνικό κέντρο της Ticketservices 210 7234567 (Δευτέρα & Παρασκευή 09:00 – 20:00, Τρίτη, Τετάρτη & Πέμπτη 09:00 – 21:00, Σάββατο 09:00 – 15:00
- Μέσω διαδικτύου με χρέωση πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας στις διευθύνσεις:
- www.mcf.gr
- www.ticketservices.gr
- public.gr
ΜΕΓΑΣ ΧΟΡΗΓΟΣ MCF
Eθνική Τράπεζα
ΧΟΡΗΓΟΣ MCF
ΔΕΠΑ
ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΕΣ MCF
PricewaterhouseCoopers
ΔΩΡΗΤΕΣ MCF
KARANTZAS AND PARTNERS LAW FIRM
GRUPPO GEMELLO
ΘΕΣΜΙΚΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ MCF
Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου
Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών
Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου
Σπίτι της Κύπρου -Μορφωτικό Γραφείο Κυπριακής Πρεσβείας
Δήμος Αθηναίων
EFFE-Europe for Festivals, Festivals for Europe
LIKE- European Regions and Cities for Culture
